Psychiater Jan Persoon, oprichter van Osperon

“We zijn hier niet zo van het klanten selecteren of weigeren”

Hoop doet leven. Vanuit die gedachte richtte psychiater Jan Persoon in 2006 Osperon op. Door zijn ervaringen als tropenarts heeft hij zich altijd sterk gemaakt voor mensen van niet-Westerse afkomst. “Ik zie mensen zoals ze zijn, het maakt niet uit welke afkomst ze hebben. Iedereen verdient een kans.”

De naam Osperon is niet zomaar gekozen. In Oud-Grieks betekent het ‘Ik blijf hopen’. Daarnaast is het een anagram van Jan Persoon. Jarenlang werkte hij als tropenarts, in Ghana en Liberia. Een periode vol heftige gebeurtenissen en bijzondere ontmoetingen. Hij leerde er improviseren en relativeren.

Migratie en trauma
Eenmaal terug in Nederland specialiseerde hij zich tot psychiater. “Door mijn achtergrond werden steeds vaker getraumatiseerde niet-Westerse patiënten naar mij doorverwezen. Vluchtelingen die jarenlang moesten wachten en hopen op een beter leven. Een gedwongen migratie, door oorlog of armoede, is vaak al een trauma op zich. Het gemis van familie en vrienden is groot. Mensen in Nederland denken al snel: ze hebben hier zelf voor gekozen. Maar zo moet je dat niet zien. De impact van migratie is enorm. Natuurlijk zien wij alleen de mensen die vastlopen. Bij veel migranten gaat het gelukkig wel goed.”

Op een zolderkamer
Als psychiater werkte hij eerst bij een grote zorgorganisatie, totdat de regels, bureaucratie en stroperigheid gingen knellen. Jan wilde mensen op een andere manier kunnen helpen: persoonlijker, sneller, flexibeler. Hij begon Osperon op een zolderkamer en trok gelijkgestemde hulpverleners aan. “Nu zijn we een organisatie die alles in huis heeft. Een probleem pakken we van begin tot eind aan. Inburgering is heel belangrijk en arbeidsrehabilitatie, als sluitstuk van een traject, hoort daarbij. Want iemand die werk heeft, is onderdeel van ons sociale systeem.”

Osperon is er voor iedereen, maar de specifieke deskundigheid voor mensen uit andere culturen is gebleven. “Ze weten dat we gastvrij zijn, dat we oog en oor hebben voor hun achtergrond en aandacht voor het trauma.” Lachend: “We zijn hier ook niet zo van het klanten selecteren of weigeren. Dat is de schuld van mijn moeder. Ik kom uit een groot gezin, maar de deur stond altijd open voor anderen.” Behandelaren van Osperon zijn daarom ook gemakkelijk en snel bereikbaar voor cliënten.

Overal mee bemoeien
De pensioengerechtigde leeftijd is hij al jaren gepasseerd, maar Jan is verknocht aan Osperon. “Ik doe nu vooral dingen die ik leuk vind en ondersteun medewerkers bij ingewikkelde situaties.” Weer die lach: “Ik mag me overal mee bemoeien.” Hij maakt zich onder andere sterk voor duurzaamheid. Afval? Dat woord kent hij niet. “Alles kun je gebruiken als grondstof voor iets nieuws, dat heb ik in Afrika wel geleerd. Ik gooi niets weg. Precies zo moet je naar mensen kijken: schrijf ze nooit af, geef ze altijd een nieuwe kans.”